آوای علم

کنکاش در دنیای شگفت انگیز علوم

آوای علم

کنکاش در دنیای شگفت انگیز علوم

***سوالات فصل دوم ***

1-بیشتر مواد در طبیعت به چه شکل یافت میشوند؟

2-کار اتیلن گلیکول را بنویسید ؟

3- کاربرد اتانول را بنویسید ؟

4-کدام یک از ترکیبات زیر مولکولی است ؟

الف)کات کبود

ب)شکر

ت)اتانول

پ)سدیم کلرید 

5- ویژگی مواد به چه چیز آنها بستگی دارد ؟

6- ترکیبات یونی و ملکولی میتوانند بلور تشکیل دهند ؟    ص       غ 

7-کدام یک رسانا هستند ؟

-مقطر -

-محلول نمک خوراکی -

-محلول شکر -

-محلول اتانول-

-محلول کات کبود- 

8-چرا برخی از محلول های سوال قبل رسانا هستند ؟

9- چرا محلول آب نمک رسانا و محلول شکر در آب نارسانا میشود؟

10- معادله را کامل کنید 

_____+سرب نیترات ←سرب یدید (رنگ زرد)+پتانسیم نیترات 

-تشکیل رنگ زرد نشانه ی چیست ؟

11-نام یون مثبت و منفی را بنویسید ؟و بگویید این یون ها چگونه به وجود می آیند؟

12-ملاک گرفتن و دادن الکترون در اتم ها چیست ؟

13-چرا اتم ها به یون تبدیل میشوند ؟

14-قانون پایستگی جرم را شرح دهید؟

آرایش الکترونی اتمها فلز منیزیم و اکسیژن در ذره های منیزیم اکسید بنویسد ؟

16-ویژگی های ترکیبات یونی را بیان کنید؟

17-کدام دسته از خواص آب را ترکیبات یونی تغییر میدهند ؟آنها را نام ببرید ؟

18-آیا هنگام تشکیل مولکول بین اتم ها داد وستد الکترون صورت میگیرد ؟

19-پیوند کوالانسی را شرح دهید ؟

20- ملکول متان از 4اتم هیدروژن و یک اتن کربن تشکیل شده است ارایش الکترون های مدار اخر hو c را رسم کنید نحوه ی تشکیل ملکول متان را تشان دهید و بنویسید از چند پیوند کوالانسی تشکیل میشود؟

21- تعداد پیونده در ترکیبات مولکولی CH26و  CH22را بنویسید ؟


***فصل پنجم***

نیرو های متوازن :

وقتی جسمی را میکشیم با آن را هل میدهیم  یعنی به آن نیرو وارد میکنیم  نیرو به پنج شکل خود را نشان میدهد 

1-شروع به حرکت کردن

2-توقف جسم

 3-کم یا زیاد شدن سرعت 

4-تغییر جهت سرعت 

5-تغییر شکل 

نیرو اثر متقابل بین دو جسم است یعنی در به وجود آمدن نیرو همواره دو جسم مشارکت دارند حتی اگر باهم در تماس نباشند .

اگر نیرو های وارد بر جسم هم اندازه و بر خلا ف جهت باشند یعنی همدیگر را خنثی کنند و نیروی وارده تبدیل به صفر شود میگوییم نیرو متوازن بوده است

البته اجسام تمایل دارند حالت خود (سکون) یا (حرکت ) را حفظ کنند .مگر (نیروی خالص یا غیر صفر )بر آن اثر کند.

40N→■←40N

  اما هرگاه نیروی خالص بر جسم وارد شود جسم حرکت می کند به همین خاطر میگوییم نیرو خالص  عامل شتاب است 

برای مثال  وقتی یک چرخ دستی را هل میدهیم چرخ دستی شروع به حرکت میکند و یا سرعت آن افزایش می یابد به معنی دیگر نیرو سبب تغییر سرعت یا سبب شتاب میشود و البته هرچه نیروی خالص بیشتر باشد شتاب جسم بیشتر میشود.

خود را بیازمایید 

الف)باید نیروی خالص به آن جسم وارد کنیم 

ب) نیرویی بر خلاف جهت حرکت آن به آن وارد کنیم 

آزمایش کنید 

نتیجه میگیریم شتاب جسم متناسب با نیروی وارد بر جسم است 

قانون دوم نیتون :

اگر نیروی خالصی وارد بر جسم  صفر نباشد سرعت جسم تغییر میکند و باعث میشود جسم شتاب دار شود 

شتاب جسم=نیروی خالص ÷جرم جسم 

         a=F÷m  نیوتن بر کیلومتر

یکای شتاب نیوتن بر کیلوگرم ، متر بر مربع ثانیه 

هر چه نیرو بیشتر شتاب بیشتر هرچه جرم کم تر شتاب کم تر ...

نیروی گرانشی ای که زمین بر اجسام وارد میکند وزن میگویند وزن اجسام را با نیروسنج اندازه گیری میکند و یکای آن نیوتون برای به دست آوردن یک جسم نیرو را از حاصل ضرب جسم در شتاب جاذبه به دست می آید 

W=m×g 

شتاب جاذبه در سطح زمین 9/8~10

شتاب جاذبه در سطح ماه 1/6 

شتاب جاذبه در سطح مریخ 4

نیروی کنش و واکنش :

نیرویی که ما به توپ وارد میکنیم کنش و نیرویی که دیوار به ما وارد میکنیم واکنش نام دارد که نیرو ها همیشه هم اندازه و در خلاف جهت و دو جسم بر یکدیگر وارد میکنند 

قانون سوم نیوتون 

هرگاه جسمی بر جسم دیگر نیرو وارد کند جسم دوم نبز نیرویی هم اندازه ولی بر خلاف جهت وارد میکند.

اصطکاک :

وقتی جسمی بر سطح افقی در حال حرکت باشد نیرویی بر خلاف جهت از طرف زمین بر آن وارد میشود که به آن اصطکاک میگویند اصطکاک دو نوع است اصطکاک ایستایی ،اصطکاک جنبشی 

اصطکاک ایستایی:

اصطکاکی است که مانع از حرکت اجسام میشود .

اصطکاک جنبشی:

نیرویی که در برابر حرکت اجسام در حال لغزش روی یک سطح مخالفت کند

نکته :

اصطکاک ایستایی دقیقا هم اندازه ی نیروی پیشرانی است که به جسم وارد میشود .

اصطکاک جنبشی به اندازه ی نیروی پیشران بستگی ندارد و میتواند کم تر ،بیشتر یا هم اندازه آن باشد.

نیروی اصطکاک بین دو جسم به علت ناهمواری هایی است که بین دو جسم وجود دارد ولی با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیست هرچه دو جسم روی هم بیشتر فشرده شوند این ناهمواری ها بیشتر در یکدیگر فرو میروند و مانع حرکت میشوند و نیروی اصطکاک افزایش می یابد 

و نکته ی دیگر این است که اصطکاک بین دو جسم به جنس دو جسم بستگی دارد برای مثال کوهنوردان از کفش هایی با زیره های خاصی استفاده میکنند تا نیروی اصطکاک بین کفش وزمین زیاد شود و اسکی بازان از کفش هایی استفاده میکنند که سطحی صاف و صیقلی داشته باشد تا نیروی اصطکاک بین چوب ها و برف کمتر شود 








حرکت چیست

حرکت چیست:

آیا میدانید بیش ترین مسافت ثبت شده که تا کنون یک اسب. توانسته در یک ثانیه طی کند ۲۴متر بوده است ?

برسی و شناخت اجسام از هزاران سال پیش مورد توجه بشر بوده به طوری که حرکت تند و کند یک جسم برای هر فردی آشناست. در آموزش این فصل خواهیم فهمید که با تعریف کمیت ((واحد های اندازه گیری)) مسافت،جابه جایی، تندی و سرعت و همچنین شتاب میتوانیم به برسی حرکت اجسام بپردازیم با پیدا کردن هر یک از این کمیت ها برای یک جسم در حال حرکت ، میتوان شناخت بهتر و بیش تری از حرکت داشت.

حرکت در همه جا و همه چیز:

همه چیز در جهان پیرامون ما در حال حرکت است حتی زمین که ساکن به نظر میرسد یا اتم های یک‌ جسم که ساکن است در جای خود در‌حال نوسانند((لرزش)) حتی ستاره ها نیز لرزش های خاص خود را دارند .شناخت حرکت یکی از راه های شناخت جهان فیزیکی پیرامون ماست. 

مسافت و جابه جایی:

برای رفتن از یک محل به محل دیگر یا از یک مکان به مکانی دیگر معمولا از کوچه ها و خیابان های زیادی عبور میکنیم ، به مجموع طول هایی که یک فرد یا یک جسم برای رفتن از مبدا((نقطه شروع)) به مقصد((نقطه پایان)) می پیماید مسافت پیموده شده یا طی شده میگویند.همان طور که در سال های هفتم و هشتم خواندیم کوتاه ترین فاصلا بین دونقطه پاره خط راستی است که دونقطه را به یک دیگر وصل میکند .در ریاضی سال‌ هشتم دیدیم که اگر پاره خطی دارای جهت باشد به آن بردار میگویند مثل:

↑←↓→

وبه برداری که نقطه شروع را به نقطه پایان وصل میکند بردار جابه جایی((برآیند)) گفته میشود که اندازه بردار جابه جایی را به اختصار جابه جایی مینامیم .نکته مهم:مسافت و جا به جایی‌هردو از جنس طول اند و بر حسب(m) اندازه گیری میکنند .

پاسخ فکر کنید صفحه ۳۵: 

یک جسم چگونه حرکت کند تا مسافط طی شده توسط آن با بردار جابه جایی اش یکسان باشد؟درصورتی که جسم روی خط راست و‌در یک جهت حرکت کند بدون بازگشت پذیری .

تندی متوسط:

یکی از کار های گالیله معرفی تندی متوسط یک متحرک بود که به صورت مسافت پیموده شده تقسیم بر زمان مصرف شده تعریف میشود .

اگر مسافت بر حسب متر(m) و زمان بر حسب ثانیه (s) اندازه گیری شوند در این صورت یکای تندی متوسط متر بر ثانیه خواهد بود ...

تندی لحظه ای:

وقتی به اجسام مختلف اطراف خود نگاه میکنیم(منظور از اجسام متحرک هاست) خییییلی زود متوجه میشویم که یکی کند یا دیگری تند تر حرکت میکند مثلا وقتی خودرویی در حال ثبقت گرفتن از خودرویی دیگر است متوجه تغییر سرعت و افزایش آن میشویم یا وقتی خودرویی پشت چراغ قرمز می ایستد تندی آن ضفر است و وقتی بعد از سبز شدن چراغ راه می افتد سرعتش تدریجی تغییر میکند تا به میزان دلخواه خود برسد به تندی خودرو یا هر متحرک در حال حرکت  که مدام در حال تغییر است تندی لحظه ای گفته میشود معمولا برای سادگی در نوشتار و گفتار ((تندی لحظه ای را))به صورت ((تندی))نوشته یا بیان میکنیم..

اگر متحرکی در امتداد مسیری مستقیم تندی اش تغییر نکرده باشد تندی لحظه ای و تندی‌متوسط با هم برابرند در این صورت میگوییم جسم به طور یک نواخت روی مسیر مستقیم حرکت کرده است که به این نوع حرکت ،حرکت یکنواخت روی خط راست میگویند.

***فصل دوم***

 فصل‌دوم :ذره های  سازنده مواد. و در سال های گذشته آموختیم که اکثر عنصر ها از همان اول به حالت عنصری ((آزاد))یافت نمیشوند بلکه به حالت ترکیبند یعنی از دو یا چند ماده دیگر نیز تشکیل شده اند.

ترکیب دونوع است ترکیب فیزیکی و ترکیب شیمیایی آب،شکر،سدیم کلرید،نفت خام،آمونیاک اتانول ،ضدیخ،کات کبود وکلسیم اکسید((آهک)) مثال هایی از ترکیب شیمیایی هستند هرکدام از آنها کاربرد های پیشرفته ای دارند و استفاده از آنها رایج است برای مثال آمونیاک را به زمین های کشاورزی تزریق میکنند تا گیاهان بهتر رشد کنند،اتانول را برای ضد عفونی کردن بیمارستان ها وتجهیزات پزشکی  مورد استفاده قرار میدهند برای این که مربای کدو حلوایی ترد تر شود آنهارا در محلول آب و آهک میخوابانند

آزمایش کنید صفحه ۱۳:


نام مادهآب مقطرمحلول نمک خوراکیمحلول شکر در آبمحلول اتانولمحلول کات کبود در آب
رسانایی الکتریکینا رسانارسانانا رسانانارسانارسانا

یاد آوری: تعریف یون ها:

یون ها ذره های هستند بار دار یا مثبتند(+)یا منفی(-)یا الکترون از دست داده اند یا گرفته اند .اگر الکترون بگیرند تبدیل به بار منفی اگر از دست بدهند تبدیل به با مثبت میشوند.

واکنش پلیمری شدن :

میدانیم زنجیره ی بلند فلزی از کنار هم قرار گرفتن تعداد زیادی حلقه ی فلزی ایجاد میشود پلی اتن از کنار هم قرار گرفتن ملکول های زیادی از اتن تشکیل شده است اما با فرقی بزرگ که پیوندهای دوگانه ی کربن در آن شکسته شده و به جای آن ملکول ها با پیون  کوآلانسی جدید به هم متصل شده و زنجیره ی بلند کربنی را به وجود آورده است که به واکنش پلیمری شدن شهرت دارد.

تاثیرات نفت خام ب روی زندگی ما :

یکی از مهمترین مواد شیمیایی که تاثیر بسیاری در زندگی ما دارد نفت خام است و روزانه حجم بسیار بالایی از آن سوزانده میشود همانطور که خواندیم سوزاندن نفت خام باعث ورود حجم انبوهی از کربن دی اکسید به هواکره میشود که قبلا مشکلات ناشی از آن را ذکر کرده ایم 

 CH4+o2→H2o+co2

معادله ی تولید گاز کربن دی اکسید 

پلاستیک های ماندگار :

خواندیم که پلاستیک از نفت تولید میشود و بسیار ارزان قیمت و مقاوم وداری عمر طولانی است و به همین دلایل کاربرد گسترده ایی در زندگی روزمره ما دارد حتی به گونه ایی که زندگی ما بدون پلاستیک دچار چالش میشود ولی این پلاستیک خا با مرور زمان انباشته شده و مشکلات تازه ایی را به وجود می آورند چون صدها سال طول میکشد تا پلاستیک در طبیعت بازیافت شود و سالیانه میلیون ها تن پلاستیک تولید ودر طبیعت رها میشوند!!!که این باعث بوز مشکلاتی همچون مرگ جانداران ،آلودگی آب ها ،آلودگی هوا ،برهم خوردن نظم چرخه ها

و... میشود راه راهایی از این مشکلات مشکل است ولی قابل انجام دادن ما باید کمتر زباله تولید کنیم ،زباله ها را در مبدا جدا کنیم ،همکاری باشهردادری،آموزش را از مدارس شروع کنیم و... 

بییاید با به پایان رساندن این فصل تغییری در رفتار خود به وجود آوریم و سعی کنیم زمین را جای بهتری برای زندگی بکنیم.